Promieniotwórczość to przemiana izotopów jednego pierwiastka chemicznego w izotopy (na ogół) innego pierwiastka, zachodząca przez emisję cząstek elementarnych lub jąder. Promieniotwórczość obserwowana w istniejących w przyrodzie izotopach nosi nazwę promieniotwórczości naturalnej, natomiast promieniotwórczość izotopów otrzymanych w różnych reakcjach jądrowych - promieniotwórczości sztucznej. Promieniowanie wykrył uczony francuski - Antoni Henryk Becquerel w roku 1896. Zauważył on niewidoczne dla oka, bardzo słabe promieniowanie wysyłane przez preparaty zawierające uran.
Działanie detektorów promieniowania jonizującego polega na przetwarzaniu w materiale czułym detektora części lub całości energii padającego programowania na sygnał, który jest dostępny ludzkiej percepcji. W większości przypadków sygnałem będzie ładunek elektryczny wytworzony podczas oddziaływania kwantu promieniowania z materiałem detektora lub błysk świetlny. sygnał ten jest następnie wzmacniany i odpowiednio kształtowany przez zespół układów elektronicznych. Znając oddziaływania różnego rodzaju promieniowania z materia poznajemy zasadę działania konkretnych detektorów. Ze względu na różnorodność możliwych zjawisk, które można wykorzystać do detekcji promieniowania liczba detektorów jest ogromna które to możemy podzielić na kilka kryteriów.
Ze względu na rodzaj rejestrowanego promieniowania:
-
cząstek naładowanych ( alfa, beta )
-
neutronów
-
fotonów ( gamma, X )
Ze względu na wielkość mierzoną:
-
śladowe ( pozwalające na rejestrację toru cząstki - komory mgłowe, komory pęcherzykowe, emulsje fotograficzne, komory iskrowe )
-
nieśladowe ( pozwalające na rejestrację przejścia cząstki -liczniki jonizujące, liczniki scyntylacyjne, liczniki półprzewodnikowe, detektory neutronów)
Ze względu na stan skupienia objętości czynnej detektora:
-
gazowe ( komory jonizacyjne, liczniki Geigera-Mullera, liczniki proporcjonalne )
-
cieczowe ( liczniki scyntylacyjne z ciekłym scyntylatorem )
-
stałe (scyntylacyjne Nal ,TLD, półprzewodnikowe )