Luigi Galvani 
Elektromagnetyzm (dawniej "Elektryczność i Magnetyzm")
(ur. 1737 w Bolonii, zm. 1798 tamże)– włoski fizyk, lekarz, fizjolog, tercjarz franciszkański.
Odkrył istnienie zjawisk elektrycznych w tkankach zwierzęcych, przez co zwrócił uwagę uczonych na nową dziedzinę wiedzy, nazwaną później elektrochemią.
Od 1763 roku był profesorem na Uniwersytecie w Bolonii. Podczas badań anatomicznych żab dokonał słynnego odkrycia zjawiska pobudzenia elektrycznego narządów, które przypisywał – błędnie – tzw. elektryczności zwierzęcej. Mimo że sama hipoteza była błędna, przyspieszyła znacznie prace nad badaniem elektryczności, w szczególności zainspirowały one Alessandra Voltę do badań, które doprowadziły do skonstruowania pierwszej baterii elektrycznej.
Od jego nazwiska pochodzą terminy takie jak:
wybitny lekarz, który postanowił zostać fizykiem
Hermann Ludwig Ferdinand von Helmholtz (ur. 1821 w Poczdamie, zm. 1894 w Charlottenburgu) – niemiecki lekarz, fizjolog, fizyk i filozof. Sformułował zasadę zachowania energii. Zajmował się mechaniką, akustyką, termodynamiką (patrz energia swobodna Helmholtza), światłem, elektrycznością i magnetyzmem, konstruował pierwsze zwierciadło oczne, rezonator Helmholtza, próbował wyjaśnić mechanizm produkcji energii w gwiazdach.
W 1841 Helmholtz zachorował na tyfus i spędził pięć tygodni w szpitalu. Zaoszczędził wtedy wystarczającą ilość pieniędzy, żeby kupić własny mikroskop. Studiował połączenia nerwowe komórek nerwowych z aksonami co było tematem jego pracy doktorskiej (jednak polsko-niemiecki uczony Robert Remak, inny student Müllera, był pierwszym, który zauważył, że aksony są częścią komórki nerwowej). Jesienią 1842 roku Helmholtz ukończył doktorat.
W październiku 1842 roku przeniósł się do szpitala Charité gdzie mieszkał przez rok. W październiku 1843 ukończył praktykę medyczną i otrzymał posadę chirurga Królewskich Huzarów w Poczdamie, dzięki temu miał dużo czasu na badania naukowe.
Pracował w Królewcu i Bonn. Był profesorem na uniwersytetach m.in. w Heidelbergu i Berlinie.
W latach 1892-1894 był członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk
Pod koniec 1849 roku Helmholtz odkrył, że impulsy nerwowe wywoływane przez podrażnienie mięśni żaby przemieszczają się z prędkością pomiędzy 24,6-38,4 m/s. Wynik ten wskazywał na to, że impulsy nerwowe są związane z procesami chemicznymi lub elektrycznymi, innymi słowy są opisywane przez procesy fizyczne.Zaproponował zasadę zachowania energii - energia zmienia formę, ale jest zachowana w różnych procesach transformacyjnych. Uważał, że nie istnieje specjalna energia w organizmach żywych i że wszystkie formy energii w organizmach ożywionych są podobne do procesów zmian energetycznych w materii nieorganicznej.
(ur. 1775 w Lyonie, zm. 1836 w Marsylii, pochowany na Cmentarzu Montmartre w Paryżu) − francuski fizyk i matematyk, zajmujący się m.in. badaniem zjawiska elektromagnetyzmu; tercjarz franciszkański.
Od jego nazwiska jednostkę natężenia prądu elektrycznego nazwano amper.
Urodził się 20 stycznia 1775 w zamożnej rodzinie w Lyonie. Dzieciństwo spędził na wsi w Poleymieux, 10 km od Lyonu. W jego rodzinnym domu znajduje się obecnie muzeum. Swoją pierwszą rozprawę naukową, poświęconą krzywym stożkowym, napisał w wieku 13 lat.
W młodości udzielał korepetycji z matematyki i fizyki, był także nauczycielem w l'École Centrale w Bourg-en-Bresse, a następnie w liceum w Lyonie (obecnie Lycée Ampere).
Podczas rewolucji francuskiej jego ojciec przebywał w Lyonie, który w tym okresie był w opozycji do wydarzeń w Paryżu. Gdy rewolucjoniści – po dwumiesięcznym oblężeniu – zdobyli miasto, ojciec Ampère'a został skazany na śmierć i zgilotynowany. Był to szok dla uczonego, tak że przez kolejnych 18 miesięcy nie mógł się zajmować w ogóle nauką.
W 1786 poznał Julię Carron, z którą się ożenił w 1799. Z tego związku urodził się jego jedyny syn, Jean Jacques Ampère, późniejszy francuski filolog i historyk literatury. Żona zmarła pięć lat po ślubie co bardzo pogłębiło religijność Ampère, który często czytał Biblię i pisma Ojców Kościoła.
Następnie prowadził badania naukowe w dziedzinie matematyki. W ich wyniku napisał traktat zatytułowany Considérations sur la théorie mathématique du jeu (Rozważania o matematycznej teorii gier), który przedstawił w paryskim Instytucie Nauk w r. 1803.
W 1804 roku wyjechał do Paryża. Nie miał żadnego formalnego wykształcenia, miał jednak doskonałą reputację zarówno jako nauczyciel matematyki, jak i matematyk–badacz. Został więc zatrudniony w École Polytechnique, najpierw jako wykładowca matematyki (répétiteur – zazwyczaj osoba z tytułem co najmniej doktora, asystująca kierownikowi katedry), a od r. 1808 jako profesor. Stanowisko profesora dzielił z Cauchym. W roku 1808 został nominowany (przez Napoleona) inspektorem generalnym francuskich wyższych uczelni (inspecteur général de l'université française).
Profesorem École Politechnique był do roku 1826, kiedy to w uznaniu dla ogromnego, wartościowego dorobku naukowego otrzymał katedrę fizyki w prestiżowym Collège de France. Kierował nią aż do śmierci. Po roku 1826 roku wykładał również filozofię na Faculté des Lettres. Zmarł 10 czerwca 1836 w Marsylii na zapalenie płuc.
Mimo że znany jest głównie jako fizyk, to był przede wszystkim matematykiem. W tej dyscyplinie prowadził wykłady i większość badań. Między innymi rozwijał teorię równań różniczkowych cząstkowych, opracowując ich klasyfikację. Prowadził również badania w dziedzinie chemii (odkrył fluor, niezależnie od Avogadro sformułował prawo o identyczności liczby cząsteczek każdego gazu pod tym samym ciśnieniem i w tej samej objętości. Opracował klasyfikację pierwiastków. W dziedzinie fizyki pracował nad teorią światła, opublikował pracę o refrakcji. Jest autorem wydanej pośmiertnie obszernej pracy „Szkice z filozofii nauki, czyli przedstawienie analityczne ogólnej klasyfikacji wszelkiej wiedzy ludzkiej” („Essai sur la philosophie des sciences, ou exposition analytique d'une classification naturelle de toutes les connaissances humaines”). W książce tej jako pierwszy w czasach nowożytnych użył terminu cybernetyka (definiując ją jako sztukę rządzenia).
Za największe dokonanie Ampère’a uważany jest jego wkład do rozwoju nauki o elektryczności i magnetyzmie.
W latach 20. XIX w. Ampère dowiedział się o doświadczeniach Ørsteda wykazujących związek prądu elektrycznego z magnetyzmem i podjął próbę opracowania teorii łączącej te zjawiska. Postawił hipotezę, że prąd płynący przez cewkę złożoną z nawiniętych na walcu zwojów miedzianego drutu powinien wykazywać takie same właściwości jak magnes stały. Zbudował taką cewkę i na drodze doświadczalnej potwierdził swoje przypuszczenie. Opisał matematycznie ilościowe zależności pomiędzy zjawiskami elektrycznymi i magnetycznymi. Najbardziej znanym twierdzeniem jego teorii jest tzw. prawo Ampère’a mówiące o tym, że całka liniowa wektora gęstości strumienia magnetycznego obliczana po krzywej zamkniętej jest proporcjonalna do wypadkowego prądu otoczonego tą krzywą. Wyprowadzone przez Ampère’a formuły stosowane są do dziś tak w nauce, jak i w technice.
Zaproponował utrzymujący się do dnia dzisiejszego podział nauki o elektryczności na dwa działy: elektrostatykę i elektrodynamikę. Sformułował podstawy teoretyczne elektrodynamiki.
Najważniejsza praca Ampère’a o elektryczności i magnetyzmie, zwieńczająca jego dokonania w tej dziedzinie, została opublikowana w r. 1826. Nosi ona tytuł „Traktat o matematycznej teorii zjawisk elektrodynamicznych opartej wyłącznie na eksperymentach” („Mémoire sur la théorie mathématique des phénomènes électrodynamiques uniquement déduite de l'expérience”). Pisząc o niej Maxwell porównał w 1879 Ampère’a z Newtonem. Samą pracę określił jako „jedno z najbłyskotliwszych osiągnięć nauki. Całość, teoria i eksperymenty wyglądają jak gdyby w pełni dojrzałe i kompletne wyskoczyły z głowy tego 'Newtona elektryki'. Jest doskonała w formie i nieskazitelna w precyzji, a składa się z formuł, z których można wywieść wszystkie zjawiska elektrodynamiki i które muszą na zawsze pozostać jej kardynalnymi tezami."
Do końca życia Ampère’a zaproponowana przez niego teoria była przez część fizyków kwestionowana. Za prawdziwą i obowiązującą została uznana dopiero później.
Na Pierwszym Międzynarodowym Kongresie Elektryków zwołanym do Paryża w 1881 najważniejszą jednostkę elektryczną późniejszego układu SI, jednostkę natężenia prądu elektrycznego A-amper- nazwano nazwiskiem Ampère’a.
Zarząd Główny Stowarzyszenia Elektryków Polskich, 27 czerwca 1985 podjął uchwałę w sprawie ogłoszenia roku 1986 Rokiem Ampère’a, a dzień 10 czerwca, dniem śmierci uczonego Dniem Elektryka na całym świecie. W uchwale tej expressis verbis stwierdzono, że „wielka elektrotechnika zaczęła się od prac Ampère’a w latach 1820-1826”. Jego nazwisko pojawiło się na liście 72 nazwisk na wieży Eiffla.
Michael Faraday (ur.1791, zm. 1867) – fizyk i chemik angielski, eksperymentator, samouk. Profesor Instytutu Królewskiego i Uniwersytetu Oksfordzkiego, członek Royal Society, w młodości asystent H.B. Davy’ego.
Największe znaczenie miały prace Faradaya dotyczące elektryczności. W 1831 r. odkrył zjawisko indukcji elektromagnetycznej, co przyczyniło się do powstania elektrodynamiki. W latach 1833-1834 sformułował prawa elektrolizy i wprowadził nomenklaturę dla opisu tego zjawiska.
Stworzył podstawy elektrochemii. Faraday odkrył również zjawisko samoindukcji, zbudował pierwszy model silnika elektrycznego. W 1845 r. stwierdził, że diamagnetyzm jest powszechną właściwością materii, odkryty zaś przez niego paramagnetyzm – właściwością szczególną niektórych jej rodzajów. Faraday wprowadził pojęcie linii sił pola i wysunął twierdzenie, że ładunki elektryczne działają na siebie za pomocą takiego pola. W 1848 r. odkrył zjawisko magnetooptyczne.
W 1825 roku odkrył benzen, wydzielił naftalen, heksachloroetan, koloidalne złoto. Był też twórcą prostej metody skraplania gazów.
Prowadził pionierskie prace nad stalami stopowymi i szkłem optycznym. Stwierdził katalityczne działanie światła w reakcjach chlorowców na węglowodory nasycone.
Faraday należał do sandemanianów.
Od jego nazwiska jednostka pojemności elektrycznej nazywana jest faradem.
Odkrycia Faradaya z zakresu elektrodynamiki miały ogromne znaczenie z dwóch powodów. Po pierwsze, prawo Faradaya ma podstawowe znaczenie w teorii elektromagnetyzmu. Po drugie, indukcja elektromagnetyczna może być wykorzystana do wytwarzania prądu elektrycznego, co zademonstrował sam Faraday budując pierwszą prądnicę. Nowoczesne generatory elektryczne są znacznie bardziej złożone, jednak wszystkie opierają się na tej samej zasadzie – indukcji elektromagnetycznej.
Georg Simon Ohm (ur. 16 marca 1789 w Erlangen, zm. 6 lipca 1854 w Monachium) – niemiecki fizyk i matematyk, profesor politechniki w Norymberdze w latach 1833–1849 i uniwersytetu w Monachium po roku 1849. Autor prawa fizycznego nazwanego jego imieniem.
W roku 1811 uzyskał doktorat z matematyki na uniwersytecie w Erlangen (podobnie jak jego młodszy brat Martin Ohm (1792–1872), późniejszy profesor matematyki na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie) i przez krótki okres był wykładowcą tego przedmiotu. Z powodu niskiej pensji i braku perspektyw kariery został nauczycielem matematyki i fizyki. W roku 1825 porzucił szkołę i zajął się eksperymentalną pracą badawczą w celu uzyskania stanowiska na uczelni. Po zainteresowaniu się fizyką napisał prace głównie z zakresu elektryczności i akustyki. Sformułował (1827) prawo opisujące związek pomiędzy natężeniem prądu elektrycznego, a napięciem elektrycznym, znane współcześnie jako prawo Ohma. Badał nagrzewanie się przewodników przy przepływie prądu elektrycznego. Znalazł zależność oporu od formy geometrycznej przewodnika. W 1843 stwierdził, że najprostsze wrażenie słuchowe jest wywołane drganiami harmonicznymi. Jego prace, pisane skomplikowanym matematycznym językiem, długo nie były uznawane przez współczesnych mu fizyków.
James Watt (/wɔt/,
ur. 19 stycznia
/30 stycznia 1736,
zm. 25 sierpnia 1819)
– szkocki inżynier
i wynalazca, twórca kilku kluczowych ulepszeń konstrukcji maszyny
parowej,
dzięki którym maszyny te zapoczątkowały rewolucję
przemysłową.
Maszyna parowa Watta zużywała 4-krotnie mniej paliwa niż maszyna Newcomena, więc odniosła duży sukces, a zamówienia nadeszły z całego kraju. Silnik mógł jedynie wykonywać ruchy góra-dół, jednak rozwój przemysłu bawełnianego spowodował, że potrzebne stało się wykonywanie również ruchów rotacyjnych.
Rozwiązaniem był nowy typ przekładni nazwanej „planetarną”, opatentowanej przez Watta w 1782 r., będącej pierwowzorem współczesnej przekładni obiegowej.
Na potrzeby określania mocy silników zdefiniował on nową jednostkę – koń mechaniczny, która jest do dzisiaj powszechnie używana w motoryzacji.
Od jego nazwiska nazwano w Układzie Międzynarodowym (SI) jednostkę mocy – W - wat.
(ur. 1824 w Królewcu, zm. 1887 w Berlinie)– niemiecki fizyk, twórca prawa promieniowania cieplnego dotyczącego zależności między zdolnością emisyjną i absorpcyjną, oraz praw dotyczących obwodów elektrycznych (pierwsze i drugie prawo Kirchhoffa).
Razem z Robertem W. Bunsenem odkryli cez i rubid, wynaleźli spektroskop, a także opracowali metody analizy spektralnej.
André Marie
Ampère
