Relacja z misji promu Endeavour (STS-108)
Czas na orbicie: 11 dni 19 godzin 36 minut

Misja STS-108 to kolejna wymiana załóg stacji, tym razem będzie to już czwarta grupa astronautów, Juri Onufrienko, Carl Walz oraz Dan Bursch spędzą na stacji prawie pół roku i powrócą na ziemię dopiero w maju 2002. Do tego czasu rozpocznie się najbardziej spektakularna część budowy stacji, czyli wielkie rusztowanie w poprzek stacji na panele słoneczne. Na razie jednak prom Endeavour dostarczy kontener Rafaello oraz wykonany zostanie tylko 1 spacer. Misja ma potrwać niecałe 11 dni.
29.11.2001 Start promu został przesunięty o 24h. Rosjanie potrzebowali więcej czasu na sprawdzenie wytrzymałości struktury stacji. Start ma nastąpić w sobotę o 1:18 rano. Prom jest już na wyrzutni, rakiety nośne i ładunki na nich są już założone. W ładowni zainstalowany już jest kontener Rafaello.
01.12.2001 Start promu został ponownie przesunięty, tym razem jednak aż o 4 dni. Powodem są problemy na stacji związane z dokowanie statku zaopatrzeniowego Progres. Statek ten, wiozący żywność, paliwo i zaopatrzenie, dokował do portu Zviezdy w środę. Mechanizm, który następnie miał dokładnie połączyć statek ze stacją nie zadziałał do końca. Prawdopodobnie jakiś kosmiczny śmieć uniemożliwia zatrzaśnięcie się specjalnych haków, które dociskają statek do stacji tworząc szczelne połączenie. Mechanizm ten nigdy wcześniej nie zawodził, zarówno podczas dokowań rosyjskich Progresów jak i amerykańskich promów. W poniedziałek, załoga stacji ma przeprowadzić dodatkowy spacer w kosmosie w celu usunięcia tego co blokuje mechanizm dokujący. Dopiero wtedy Progres zostanie dokładnie przytwierdzony do stacji i możliwe będzie otwarcie włazów. Do tego czasu prom Endeavour nie wystartuje.
20:25 Już prawdopodobnie wiadomo co blokuje mechanizm dokujący na module Zviezda. Gdy przeglądano zdjęcia z 22 października, kiedy to od stacji odbijał poprzedni statek Progres, zauważono anomalię. W pierścieniu dokujący coś utknęło i prawdopodobnie jest to przyczyna powstałego problemu. O 14:30 w poniedziałek Władimir Dezurow i Michaił Turin wyjdą w otwartą przestrzeń i spróbują wyciągnąć obiekt który blokuje mechanizm. Niżej zdjęcie z 22 października z zaznaczonym kosmicznym śmieciem.
03.12.2001 O godzinie 17:06 zakończyły się prace w kosmosie. Trwały 2 godziny i 46 minut. Udało się usunąć to co blokowało mechanizm dokujący Zviezdy. Zaraz potem, Progres został wciągnięty i dociśnięty do stacji, tworząc trwałe połączenie. W związku z tym, jutro o godzinie 23:45 startuje prom Endeavour. Do stacji ma dotrzeć w czwartek.
04.12.2001 Z powodu złej pogody nad przylądkiem Kennediego, jak i nad awaryjnym lądowiskiem w Hiszpanii, dzisiejszy start promu Endeavour został odwołany. Kolejna próba jutro o 23:19.
05.12.2001 O godzinie 23:19 zgodnie z planem prom Endeavour wystartował w kosmos rozpoczynając tym samym misję STS-108. Osiem i pół minuty później był już bezpieczny na orbicie. Jutro rozpocznie się podejście do stacji, natomiast dokowanie ma nastąpić w piątek o 21:04.
08.12.2001 Wczoraj o godzinie 21:03 Endeavour przybył na stację. Po udanym dokowaniu i sprawdzeniu szczelności pomiędzy pojazdami, włazy zostały otwarte. Nastąpiło to o godzinie 23:42 i wtedy obie załogi mogły się spotkać. Pierwsze godziny wspólnych prac polegały głównie na transporcie rzeczy nowej załogi. Dzisiaj natomiast o godzinie 19:39, używając mechanicznego ramienia promu, Mark Kelly podłączył kontener zaopatrzeniowy Rafaello do portu na Unity. Teraz wszyscy astronauci będą się zajmować rozładunkiem sprzętu i prowiantu który znajduje się w środku. Oficjalnie dowódcą stacji nadal jest Frank Culbertson.
10.12.2001 Wczorajszy dzień upłynął astronautom na rozładowywaniu kontenera Rafaello, wymienione również zostały skafandry w pojeździe Soyuz, zatem ekspedycja 4 jest teraz oficjalnie załogą stacji, podczas gdy ekspedycja 3 wchodzi w skład załogi promu. Wczoraj również wszyscy zebrali się wewnątrz laboratorium Destiny na małą ceremonie ku czci policjantów i strażaków zabitych podczas wrześniowych ataków terrorystycznych na World Trade Center. Obecnie włazy pomiędzy promem a stacją są zamknięte, ze względu na przygotowania do pierwszego i jedynego spaceru w kosmosie przewidzianego na tą misję. Wykonywać go będą Linda Godwin i Dan Tani. Prace maja się rozpocząć o godzinie 18:24 i potrwają 4 godziny. Obiektem ma być mechanizm obracający panele słoneczne stacji. Gdy spacer się skończy włazy zostaną ponownie otwarte, i wszystkie załogi powrócą do wspólnych prac.
11.12.2001 Wczoraj o godzinie 23:04 skończył się trwający 4 godziny 12 minut spacer w kosmosie. Zamocowano specjalne osłony na silnikach sterujących kątem nachylenia paneli, sprawdzono stan przytwierdzenia struktury P6 do Z1 oraz wstępnie przygotowano laboratorium Destiny i Z1 do podłączenia centralnej części rusztowania (ponad 12m długości). Dzisiaj natomiast, dokładnie w 3 miesiące po zamachach na WTC, członkowie załogi złożyli hołd, tym razem zabitym cywilom i ich rodzinom. Później wrócono do rozładunku Rafaella. Wieczorem o godzinie 21:04 rozpoczęła się konferencja prasowa, podczas której członkowie wszystkich załóg będą odpowiadać na wymyślne pytania dziennikarzy. Natomiast na godzinę 21:48 zaplanowana jest ceremonia przekazania dowództwa nad stacją.
13.12.2001 Przez ostatnie dwa dni załogi skupiły się na transporcie sprzętu i zaopatrzenia z i do kontenera Rafaello. Prace te są już prawie na ukończeniu. Jutro kontener ma zostać odczepiony od stacji i powróci z powrotem do ładowni Endeavoura. Przy pomocy silników promu została również podniesiona orbita stacji, obecnie krąży ona na wysokości 387 km. Ekspedycja 4 otrzymywała ostatnie rady i wskazówki od poprzednich mieszkańców stacji. Wszyscy powoli szykują się do odlotu. Prom ma opuścić stację w sobotę około godziny 17:00.
14.12.2001 Dzisiaj kończono transport niepotrzebnych rzeczy do kontenera Rafaello. Włazy pomiędzy stacja a modułem zostały zamknięte, a w chwili obecnej 21:24 trwa jego odłączanie. Za pomocą mechanicznego ramienia promu, Rafaello zostanie z powrotem umieszczony w ładowni promu i powróci na ziemię. Dziś także wymieniono wadliwy kompresor (część systemu dostarczającego tlen) w module Zviezda.
15.12.2001 Dziś o godzinie 18:28, trochę później niż planowano, prom Endeavour opuścił Międzynarodową Stację Kosmiczną. Członkowie ekspedycji 3 są już zatem w drodze do domu, natomiast ich następcy rozpoczynają długi okres pobytu na stacji. Prom ma wylądować w poniedziałek o 18:55.
17.12.2001 Wczoraj, podczas ostatniego dnia pobytu promu w kosmosie, astronauci i kosmonauci na promie przygotowywali się do lądowania, sprawdzali wszystkie systemy oraz porządkowali sprzęt, który w stanie nieważkości swobodnie latał sobie po całym promie. Również wczoraj z ładowni promu został wystrzelony i umieszczony na orbicie satelita Starshine 2. Jest to niewielka kula zbudowana z małych lusterek, która krążąc wokół Ziemi będzie odbijać światło słoneczne. Studenci z 660 szkół w 26 krajach będą na podstawie jej przelotów określać gęstość ziemskiej atmosfery. Satelitę będzie można zobaczyć również z Polski. Natomiast dzisiaj o godzinie 18:55, tak jak planowano, prom Endeavour zakończył swoją ponad 11sto dniową misje. Lądowanie w centrum kosmicznym na Florydzie przebiegło bez żadnych zakłóceń.