Wspomnienie o Profesorze Stefanie Ćwioku  
 

 

 „ Z głębokim żalem zawiadamiamy, że w dniu 16 czerwca 2003 roku zmarł ś.p. prof. dr hab. Stefan Ćwiok, Profesor Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej, wybitny fizyk, specjalista w dziedzinie fizyki jądra atomowego, Kierownik Zakładu Fizyki Jądrowej.

Były wieloletni z-ca Dyrektora Instytutu Fizyki Politechniki Warszawskiej. Żegnamy naszego Przyjaciela, uczonego i nauczyciela akademickiego, którego praca wniosła olbrzymi wkład w dorobek Wydziału”. Te słowa nekrologu podpisanego przez Dziekana, Radę Wydziału, pracowników i studentów Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej są wielkim skrótem opisującym Osobowość zmarłego.  Stefan Ćwiok był bowiem Osobowością wielowymiarową i pełny opis wymagałby bardzo wielu słów.

Stefan Ćwiok urodził się 9 lipca 1933 roku w Przerytym Borze pod Tarnowem.  Po uzyskaniu matury zaczął studia na AGH w Krakowie, ale zaliczywszy drugi rok zmienił zainteresowania i przeniósł się na Wydział Fizyki Uniwersytetu Moskiewskiego im .Łomonosowa, gdzie w l964 roku uzyskał dyplom magistra Fizyki. Następnie przenosi się do Warszawy, gdzie po studiach doktoranckich na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego uzyskuje w roku 1969 stopień doktora Fizyki  i następnie pracuje jako adiunkt na tym Wydziale do 1973 roku.

We  wrześniu 1973 roku przenosi się do Instytutu Fizyki Politechniki Warszawskiej pracując na stanowisku adiunkta, a w roku 1989 uzyskuje stopień doktora habilitowanego nadany przez Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego i następnie w 1995 roku zostaje profesorem nadzwyczajnym  PW. W roku 1998 uzyskuje tytuł Profesora Fizyki.

Cała działalność naukowa prof. St Ćwioka związana jest,  począwszy od pracy magisterskiej z Fizyką Jądrową. Osiągnięcia Jego jako Fizyka są znaczące. Jest autorem lub współautorem ponad 70 publikacji ukazujących się w najważniejszych czasopismach fizycznych. Jego światowa kariera zaczęła się po publikacji pracy dotyczącej obliczeń struktury jąder atomowych z symetrią osiową i symetrią nieosiową w oparciu o pole średnie Woodsa-Saksona. Teoretyczne prace dotyczące wysp stabilności ciężkich jąder atomowych stanowiły istotny czynnik w planowaniu na szeroką skalę badań eksperymentalnych prowadzonych w laboratoriach zagranicznych, między innymi w Darmstadt w Niemczech. W licznych publikacjach na ten temat, prof. Ćwiok odgrywał zawsze istotną rolę. Miarą znaczenia tych prac są cytowania  przekraczającą liczbę tysiąca. Brał aktywny udział w realizacji grantów KBN i amerykańskich z National Science Foundation. Narzędzia teoretyczne, które Stefan stworzył są bez przerwy wykorzystywane przez środowisko fizyków jądrowych.  Od ukończenia doktoratu prowadził ożywioną współpracę z zagranicą.Był zapraszany do Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej,do Centrum Badań Jądrowych w Orsay i Strassburgu na dluższe okresy, jak też do Instytutu Ciężkich Jonów w Darmstadt, na Uniwersytet w Pittsburgu i Oak Ridge National Laboratory w USA, do Royal Institute of Technology w Sztokholmie. Ale miał przede wszystkim czas na aktywną działalność w Kraju, gdzie większość okresu swojej pracy zawodowej spędził w Instytucie i na Wydziale Fizyki Politechniki Warszawskiej. Tu prowadził wykłady cieszące się ogromnym uznaniem wśród studentów, prowadził prace dyplomowe i doktorskie, brał udział w działalności organizacyjnej Instytutu i Wydziału, poświęcając ogromnie dużo energii tam, gdzie widział przyszłość Fizyki na Politechnice i w Kraju.

Był oddany sprawom Fizyki i Wydziału absolutnie i nie wahał się występować z odmiennym poglądem, gdy wierzył, że wiedzie do właściwego celu. Sam posiadał rzadko już spotykaną w środowisku tak szeroką znajomość fizyki i wymagał tego od swoich współpracowników i studentów. Dlatego kontakt z Nim wydawał się niekiedy trudny. Prof. Stefan Ćwiok jako vice-Dyrektor Instytutu Fizyki inicjował i był głównym organizatorem licznych przedsięwzięć ważnych dla dalszej działalności Instytutu i obecnie Wydziału Fizyki. Przykładowo wymienić należy poważny wkład w organizację, a właściwie budowę od podstaw Laboratorium Fotoniki i Nowych Materiałów, wkład w starania o uzyskanie funduszy na renowację Gmachu Fizyki. Był organizatorem na naszym terenie międzynarodowego sympozjum poświęconego Marii Skłodowskiej-Curie i współorganizatorem innych konferencji.

My przyjaciele i koledzy z Zakładu VII byliśmy głęboko poruszeni wiadomością o śmierci Stefana. Wiedzieliśmy o chorobie, a przecież czekaliśmy, że powróci na Wydział. Kiedy ten powrót stał się już niemożliwy, zdaliśmy sobie sprawę, że Stefan pozostanie dla nas na zawsze niekwestionowanym autorytetem naukowym- człowiekiem, którego prace przyczyniły się do wytyczania kierunku badań w dziedzinie struktury jądra atomowego, jak i osobowością, która ma niekwestionowane miejsce w historii rozwoju naszego Instytutu i Wydziału Fizyki na Politechnice Warszawskiej. Jako wieloletni przyjaciel Stefana, chciałbym tu wspomnieć jeszcze jak troskliwym i oddanym był mężem, ojcem i dziadkiem. Jak bardzo cieszył się sukcesami i radościami swoich najbliższych, jak bardzo pragnął , aby życie ich było wartościowe i piękne. Nie rozstawał się też nigdy  z Przerytym Borem, krajem lat dziecinnych, który z ogromnym uczuciem niezmiennie nosił całe życie w sercu.

Żegnam Cię Stefanie tą piękną sentencją łacińska, na którą w pełni zasłużyłeś :

„Non omnis moriar”.