Co to jest radon ?

I am glad of all details,
whether they seem to you to be relevant or not.

-- Sherlock Holmes
(A.C.Doyle - The Adventure of The Copper Beeches)


Radon (86Rn) to gazowy, promieniotwórczy pierwiastek. W układzie okresowym Mendelejewa zajmuje zwykle miejsce w prawym dolnym rogu. Jego względna masa atomowa wynosi 122,018.
Jest to pierwiastek grupy 18 (helowce). Niepalny gaz bezbarwny, bez zapachu i smaku, jednoatomowy. Jest najcięższym znanym pierwiastkiem gazowym.
Rozpuszcza się w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych. Podczas wyładowań w atmosferze rozrzedzonej świeci białym światłem. Oziębiony poniżej temperatury krzepnięcia świeci intensywnym brylantowo-niebieskim światłem.
Został odkryty przez Dorna w 1900 r.

Temperatura topnienia radonu wynosi 202K (-71 °C), a temperatura wrzenia 211,4 K (-61,7 °C).
Gęstość dla gazu (w temp. 0 °C): 9,73 kg m-3, dla cieczy (w temp. wrzenia): 4400 kg m-3.
Współczynnik przewodzenia ciepła lambda (w temp. 27 °C): 0,0036 W m-1 K-1
Konfiguracja elektronowa Rn0: Xe 4f15 5d10 6s2 6p6
Zakres wartości liczby masowej izotopów: 200-226.
Liczba izotopów: 28

Ważniejsze izotopy:

 +---------+-----------------+-------------------+-----------+
 | nuklid  |     masa at.    | czas poł. rozpadu |   emisja  |
 +=========+=================+===================+===========+
 | 219 Rn  |  219,009479     |      3,96 s       |           |
 +---------+-----------------+-------------------+  alfa     | 
 | 220 Rn  |  220,011368     |     55,6  s       |    i      |
 +---------+-----------------+-------------------+  gamma    | 
 | 222 Rn  |  222,017570     |  3,8235 dnia      |           |
 +---------+-----------------+-------------------+-----------+
Zawartość w przyrodzie : śladowa.
Parametry krytyczne: TK = 377 K, pK= 6,28 MPa
Struktura krystaliczna: regularnie ściennie centrowana
Elektroujemność: 5,1 eV (absolutna)
Powinowactwo elektronowe: -41 kJ/mol (obliczone)
Energia jonizacji: Rn->Rn+ 1037,4 kJ/mol
Reakcje:
Gaz szlachetny, chemicznie nieaktywny. Nie reaguje z tlenem, magnezem, wodorem, sodem, siarką nawet po wzbudzeniu. Tworzy klatraty. Z fluorem tworzy fluorki, z chlorem - chlorki. Reaguje z fluorkami halogenów ClF3, BrF3, BrF5.
Otrzymywanie: w reakcji promieniotórczego rozpadu radu.


[1] J. Ciba i inni, Mała encyklopedia pierwiastków, WNT, Warszawa 1996, str. 170-171
[2] M. Eisenbud, Environmental Radioactivity, Academic Press, San Diego 1997 ,str. 560-561