Zastosowanie promieniowania jonizującego w rolnictwie, zwalczanie szkodników metodą wypuszczania sterylnych owadów.

 

·  Wypuszczanie sterylnych owadów.

·  Sterylność płciowa wywołana u owadów przez promienie jonizujące.

·  Eradykacja muchy śrubowej w krajach półkuli zachodniej.

·  Eradykacja muchy śrubowej w Libii.

·  Zwalczanie innych szkodników metodą wypuszczania wysterylizowanych owadów.

 

Szkodniki powodują corocznie znaczne straty w produkcji roślinnej i zwierzęcej. Straty plonów powodowane tylko przez stawonogi wynoszą w Stanach Zjednoczonych 3,5 mld dolarów, a na świecie ponad 25 mld. Wiele gatunków owadów i roztoczy przenosi szereg wirusów chorobotwórczych oraz pasożytniczych pierwotniaków i nicieni. Szkodniki te są intensywnie zwalczane różnymi metodami, wśród których dominuje obecnie metoda chemiczna.

Stosowanie chemicznych trucizn do zwalczania szkodników pozwala na szybkie i bardzo znaczne obniżenie ich liczebności, jednak w ostatnich latach metoda chemiczna jest bardzo krytykowana. Pestycydy są zwykle związkami bardzo toksycznymi i stanowią duże zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt. Po zabiegu część pestycydów zalega w środowisku, a niektóre z nich nawet się kumulują. Pestycydy są najczęściej mało selektywne. Oprócz szkodników niszczą organizmy pożyteczne, poza tym szybko wykształcają rasy odporne na pestycydy i dlatego wciąż potrzebne są nowe i bardziej skuteczne środki chemiczne. Pestycydy są to środki drogie, gdyż otrzymuje je się na drodze wielostopniowej syntezy, pochłaniającej znaczne ilości ropy naftowej, energii i wody. W takiej sytuacji decydujemy się na stosowanie niechemicznych metod zwalczania szkodników, wśród których znaczną rolę odgrywają metody genetyczne.

Metody genetyczne polegają na wykorzystaniu wszelkich czynników i zabiegów, które mogą zredukować reprodukcyjny potencjał szkodliwych organizmów poprzez zmianę lub zastąpienie czynników dziedzicznych. Najprostszą i obecnie stosowaną w praktyce metodą genetyczną jest wypuszczanie sterylnych owadów (Sterile Insect Technique, SIT).