Kineskop

Jednym z pierwszych a zarazem najpowszechniejszy akceleratorów jest lampa oscyloskopowa oraz jej późniejsze rozwinięcie w postaci kineskopu. Pierwsze próby wykorzystanie przyspieszonych elektronów do wyświetlania obrazu były prowadzone pod koniec XIX wieku przez Ferdinand Brauna.

Lampa Brauna z 1900 roku [2]

Od tego czasu przez niemal 100 lat było to podstawowe urządzenie obrazujące od oscyloskopów służących do obserwacji przebiegów elektrycznych, przez telewizory i monitory komputerowe do systemów radiolokacyjnych i dedykowanych. Dopiero ostatnie kilka lat przyniosło bardzo dynamiczny rozwój technologii ciekłokrystalicznej szczególnie na rynku artykułów gospodarstwa domowego.

Lampa oscyloskopowa [2]
Kieskop z telewizora [2]

Budowa kineskopu charakterystyczna jest typowa dla akceleratora liniowego. Elektrony emitowane przez katodę są formowane w wąską wiązkę przez działo elektronowe, następnie przyśpieszane przez anodę.

Działo elektronowe [1]

Napięcie stałe zasilające anodę wynosi 25-27kV w kineskopach kolorowych i około 17kV w czarnobiałych. Przyspieszone elektrony są odchylane przez pole elektryczne w lampach oscyloskopowych i pole magnetyczne w kineskopach. Odchylone elektrony uderzają w powierzchnię ekranu która pokryta jest luminoforem wywołując jego świecenie. Wszystkie elementy zamknięte są w próżniowej szklanej bańce w celu zminimalizowania rozproszeń elektronów w powietrzu.

Budowa kineskopu czarno-białego

Budowa kineskopu [1]
1 – cewki odchylające
2 – wiązka elektronów
3 – cewka ogniskująca
4 – luminofor
5 – grzejnik katody
6 – warstwa grafitowa wewnątrz lampy
7 – podłączenie anody
8 – katoda
9 – antyimplozyjna bańka lampy
10 – ekran
11 – żelazna obudowa cewki
12 – elektroda regulująca jasność plamki świetlnej
13 – cokół lampy
14 – przewód do podłączenia anody

Niestety pomimo swoich wielu zalet takich jak duży kontrast, szeroki zakres tonalny czy krótki czas reakcji odchodzi się od stosowania lamp kineskopowych. Główne wady to emisja niebezpiecznego dla zdrowia promieniowanie elektromagnetycznego, toksyczność fluoru stosowanego w luminoforze, obecność wysokich napięć oraz możliwość implozji obudowy która może wywołać eksplozję szkła.

Źródła:

  1. http://en.wikipedia.org/wiki/Cathode_ray_tube
  2. http://members.chello.nl/~h.dijkstra19/index.html