3. Zapis wyników pomiarów i sporządzanie wykresów |
Kiedy już wykonaliśmy pomiar i wyznaczyliśmy jego niepewność musimy prawidłowo zapisać jego wynik.
Pamiętajmy, że wartości niepewności pomiarowych podajemy z dokładnością nie większą niż dwóch cyfr znaczących zaś samą zmierzoną wartość zaokrąglamy do tylu cyfr znaczących ile wynika z zapisanej wartości niepewności. |
Typowym błędem studentów jest bezkrytyczne podawanie wyniku przepisując wszystkie cyfry znaczące z okienka kalkulatora czy ekranu komputera nie myśląc o tym, że pewna ich część nie niesie z sobą żadnej informacji fizycznej. Jest po prostu zbiorem liczb przypadkowych.
Dla przykładu, jeśli wyznaczona wartość oraz jej niepewność wyniosły
, |
. |
Na ogół przyjmuje się regułę, że wynik pomiaru zaokrąglamy "w dół", jeśli następna cyfra jest mniejsza niż 5, w przeciwnym przypadku, zaokrąglamy "w górę". Wartość niepewności pomiarowej zaokrąglamy zwykle "w górę".
Ocena dokładności pomiarów stanowi istotny fragment opracowania ćwiczeń laboratoryjnych z fizyki, a także ćwiczeń wykonywanych przez studentów w innych laboratoriach.
Do wykonywania obliczeń i sporządzania wykresów bardzo użytecznym narzędziem jest MS EXCEL - wszędzie dostępny i wygodny w użyciu.
Wykonajmy modelowanie komputerowe kilku serii pomiarów danej wielkości i rozważmy charakterystyczne cechy tego procesu.
MS-Excel | Interaktywna ilustracja graficzna |
Kliknij w polu rysunku. |
Rys.1.3.1. Przykład wykresów wykonanych z użyciem programu EXCEL. |
Rozkład wyników pomiarów w serii ma formę podobną do dzwonu. Kształt tego rozkładu może być zapisany w postaci tzw. rozkładu normalnego, zwanego też rozkładem Gaussa.
Pokażemy jeszcze jak można dopasować prostą do zmierzonych punktów metodą najmniejszych kwadratów.
MS-Excel | Interaktywna ilustracja graficzna |
Kliknij w polu rysunku. |
Rys.1.3.2. Dopasowanie prostej wykonane z użyciem programu EXCEL. |